Türkiye ve Türkmenistan arasında 8. Dönem Türk-Türkmen Hükümetler Arası Ekonomik İşbirliği Komisyonu Protokolü imzalandı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Türkmenistan Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı Nökergulı Ataguliyev, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde baş başa ve heyetler arası görüşmelerde bulundu.
Görüşmelerin ardından Yılmaz ve Ataguliyev’in başkanlığında, Türk-Türkmen Hükümetler Arası Ekonomik İşbirliği Komisyonu (HEK) 8. Dönem Toplantısı yapıldı.
Toplantı sonrasında 87 maddelik HEK Protokolü’nü imzalayan Yılmaz ve Ataguliyev, ardından ortak basın açıklaması yaptı.
Yılmaz, Türkmenistan’ın girişimiyle Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nca bu yılın “Uluslararası Barış ve Güvenlik Yılı” ilan edildiğini belirterek, Türkmenistan’ı kutladı, barış ve güvenlik yolunda gösterdiği kararlılığı takdirle karşıladıklarını söyledi.
Türkmenistan’ın bağımsızlığından bu yana geçen 34 yılda kaydedilen tüm bu başarılarla iftihar ederken, 2024 yılını da kardeş Türkmenistan ile gerçekleştirilen karşılıklı ziyaretler ve ortak değerlere dayanan işbirliğiyle en güzel şekilde geçirdiklerini ifade eden Yılmaz, HEK 7. Dönem Toplantısı’nı Aşkabat’ta gerçekleştirdiklerini belirtti.
“TÜRKMEN GAZI ÜLKEMİZ ÜZERİNDEN DÜNYAYA ULAŞTIRILACAK”
Yılmaz, bugün de Ataguliyev ile HEK 8. Dönem Protokolü’nü imzaladıklarını dile getirerek, şöyle konuştu:
87 maddelik protokol kapsamında, 12. Türk İhraç Ürünleri Fuarı’nın Türkmenistan ev sahipliğinde, Türkmen Ürünleri Fuarı’nın ise ülkemiz ev sahipliğinde uygun tarihlerde 2025 yılında düzenlenmesi, enerji alanındaki işbirliğinin geliştirilmesi ve Türkmen gazının ülkemiz üzerinden Avrupa başta olmak üzere dünyaya ulaştırılmasının sağlanması, Orta Koridor’un Uluslararası Hazar Geçişli Doğu-Batı Koridoru ayağının geliştirilmesi, Ortak Gümrük Komitesi ve Basitleştirilmiş Gümrük Koridorunun kurulması, Mevcut Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması (YKTK) Anlaşması’nın modernize edilmesi, iş dünyaları arası temasların güçlendirilmesi, sağlık alanında işbirliğimizin geliştirilmesi, tarımsal araştırma personeli eğitimi alanında ortak çalışmalar yapılması, TÜBİTAK ile Türkmenistan Bilimler Akademisi arasında uygulama protokolü ve işbirliği anlaşması imzalanması, KOBİ’ler ve girişimcilik alanında işbirliğinin geliştirilmesi gibi çok sayıda eylem bulunmaktadır.
“TİCARET HACMİ 2,2 MİLYAR DOLAR SEVİYESİNE ULAŞMIŞTIR”
Yeni dönem için oluşturulan bu eylem planında önceki dönemlerden devreden çok sayıda madde bulunmasının daha yakın çalışılması gerektiğini gösterdiğini belirten Yılmaz, bunu her iki tarafın da takip edeceğini ifade ederek, şöyle devam etti:
2024 yılında Türkiye ile Türkmenistan arasındaki ticaret hacmi 2,2 milyar dolar seviyesine ulaşmıştır ve ticaretimiz dengeli bir görünüm sergilemektedir. Bu kapsamda, Türkmenistan’ın hem ihracatında hem de ithalatında ikinci sırada olmaktan gurur duyuyoruz. Tabii ki birinci sırada olmayı da arzu ediyoruz. Cumhurbaşkanlarımızın belirlediği 5 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefimiz var.
Henüz o hedefin yarısına bile gelebilmiş değiliz. İnşallah değerli kardeşimle birlikte tüm heyet üyelerinin de katkısıyla en kısa sürede 5 milyar dolar ticaret hedefine ulaşacağımızı ve ileride çok daha yüksek rakamlara erişeceğimizi buradan ifade etmek istiyorum. Bu hedefe ulaşmak için özellikle Türkmenistan-Türk İhraç Ürünleri Fuarı ve Türkmen İhraç Ürünleri Fuarı gibi etkinliklerde iş dünyalarımızı bir araya getirmeye devam edeceğiz.
“KARŞILIKLI YATIRIMLAR 200 MİLYON DOLARI AŞTI”
Türkmenistan ile karşılıklı yatırımlarımız 200 milyon doları aşmış durumda. Bu elbette ki yetersiz. Özellikle yatırımların karşılıklı teşviki ve korunması anlaşmasının güncellenmesiyle karşılıklı yatırımların çok daha hızlı şekilde artacağını yine ifade etmek istiyorum. Türk müteahhitleri bugüne kadar Türkmenistan’da 54 milyar dolar değerinde 1100’den fazla projeyi üstlendiler ve başarıyla hayata geçirdiler. Bu projeler arasında Olimpiyat Kompleksi, Türkmenbaşı Limanı ve Arkadağ Akıllı Şehri gibi çok prestijli projeler bulunmaktadır. Türkmenistan, yurt dışı müteahhitlik portföyümüzde yüzde 10 payla Rusya’dan sonra ikinci sırada gelmektedir.
Gelecek dönemde, özellikle Aşkabat Akıllı Şehri ve Arkadağ Akıllı Şehri’nin ikinci etabı gibi projelerde Türk firmalarının daha fazla yer almasını arzu ettiklerini anlatan Yılmaz, bu projelerin iki ülke arasındaki iş birliğini daha da güçlendireceğini söyledi.
“TÜRKMEN GAZI VE ELEKTRİĞİ DÜNYA PAZARINA ULAŞACAK”
Cevdet Yılmaz, enerji alanında çok önemli bir gelişme sağlandığını, BOTAŞ ve Türkmengaz arasında imzalanan anlaşma ile Türkmen gazının 1 Mart 2025 tarihinden itibaren Türkiye’ye ulaşmasını planladıklarını söyledi.
“BU BİR BAŞLANGIÇ”
İlk etapta 1,3 milyar metreküplük doğalgazın bir SWAP yöntemiyle getirileceği belirtilen Yılmaz, “Bunu bir başlangıç olarak görüyoruz. İleri aşamalarda çok daha yüksek rakamlara bunun çıkacağına ve Türkiye üzerinden Avrupa başta olmak üzere dünya pazarlarına Türkmen gazının ve elektriğinin ulaşacağına inanıyoruz. Bu yönde de arkadaşlarımız çalışmalarını sürdürecekler. Ayrıca Türkmenistan’daki hidrokarbon sahaların geliştirilmesi ve bu kaynakların Türkmenistan’ın batısına taşınmasına yönelik altyapı yatırımlarında TPAO ve BOTAŞ gibi devlet şirketlerimizin yer alması yönünde çalışmalarımız da devam etmektedir.” ifadelerini kullandı.
Ulaştırma alanında, Orta Koridorun geliştirilmesinin son derece kritik olduğunu vurgulayan Yılmaz, bu kapsamda, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu’nun kapasitesinin artırılması ve Zengezur Bağlantısı’nın açılmasının, Orta Koridoru daha cazip hale getireceğini bildirdi.
TÜRK ÜNİVERSİTELERİNDEKİ TÜRKMEN ÖĞRENCİLER
Türkiye’deki üniversitelerde 30 bine yakın Türkmen öğrencinin eğitim aldığını, bu sayının artırılması ve Türkmenistan’daki eğitim kurumlarıyla işbirliğinin geliştirilmesi için çalışmaları hızlandıracaklarını belirten Yılmaz, Türkmen-Türk Genel Eğitim Okulunun kapasitesinin artırılması ve bu okulun daha fazla öğrenciye hizmet verebilmesi için gerekli adımları atacaklarını bildirdi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, ilişkilerin derinleştirilmesinde, kamu sektörü, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının etkileşimlerinin artırılmasının faydalı olacağı değerlendirmesinde bulunarak; yönetişim esaslı bu yaklaşımla ortak fayda temelinde Türk ve Türkmen halkının refahını artırmaya yönelik adımlarını kararlılıkla atmaya devam edeceklerini söyledi.
Kaynak: www.ensonhaber.com
