TÜİK, emekli maaşlarının hesaplamasına yönelik iddiaları yanıtladı

Bazı basın yayın organlarında ve sosyal medya hesaplarında yer alan haber ve paylaşımlarda; Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı enflasyon verileri ile İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) İstanbul için açıkladığı Ücretliler Geçinme İndeksi ile Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) kıyaslaması yapıldı.

İTO’nun İstanbul için açıkladığı enflasyon ile TÜİK’in Türkiye genelinde açıkladığı enflasyon kıyaslanarak, TÜİK’in son 3 yılda enflasyonu yüzde 31 düşük gösterdiği şeklinde iddialar ortaya atıldı.

TÜİK, bu kıyaslamanın ardından yazılı açıklamasında, “emekli maaşlarının hesaplanmasıyla” ilgili paylaşımlardaki iddialara yanıt verdi.

“KIYASLAMA BİLİMSELLİKTEN UZAK”

TÜİK açıklamasında, bu iddiaların “bilimsellikten uzak, gerçeklerle uyuşmayan mesnetsiz” olduğunu aktardı.

“TÜİK’İN HESAPLAMASI BAĞIMSIZ”

TÜİK, TÜFE’nin herhangi kişi, makam ya da kurumun talep, talimat veya tahminine göre değil, alandan derlediği verilerden sahip olduğu bilimsel ve teknik özerklik ile bağımsız olarak hesaplandığını bildirdi.

“İTO’NUN ENDEKSİ AYRI”

Söz konusu iddiaların “siyasi saiklerle ve bilinçli şekilde algı oluşturma” gayretiyle yapıldığının belirtildiği açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

TÜİK tarafından hazırlanıp yayımlanan TÜFE ile İTO Ücretliler Geçinme İndeksi (1995=100) baz yılları, madde tanım ve çeşitliliği, sınıflama türü, ağırlık yapısı, coğrafi kapsam, hesaplama yöntemleri, hitap ettikleri gelir grupları itibarıyla farklılık göstermekte olduğundan bu iki endeksin karşılaştırılması anlamlı sonuçlar üretmemektedir. Bu nedenle İTO, endeksinin baz yılı ve metodolojisinde değişikliğe giderek 2025 yılı itibarıyla İstanbul Tüketici Fiyat Endeksi ismiyle yeni bir endeks yayımlamaya başlamıştır.

“GÖREVLENDİRMELERİNİN ENFLASYON HESAPLANMASI İLE İLGİSİ YOK, RUTİN DEĞİŞİKLİKLER”

Açıklamada, iddialar arasında, kurum başkanının görev süresi ve bölge müdürlerine ait atamalara ilişkin tamamen “manipülasyon” amacı taşıyan asılsız ifadelerin de bulunduğuna işaret edilerek, “TÜİK Başkanı da diğer benzeri atamalar gibi Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile belirli bir süre için atanmaktadır. Bu durum yalnızca TÜİK başkanlığına mahsus değildir. Bölge müdürlerimiz ile ilgili bahse konu görev değişiklikleri ise 2020’de yapılmış olup, bazı bölge müdürlerimiz merkezde görevlendirilirken bazıları başka bölgelerde müdür olarak görevlendirilmiştir. Yapılan görev değişikliklerinin iddia edildiği gibi enflasyon hesaplaması ile bir ilgisi olmayıp, rutin görevlendirmelerdir.” değerlendirmesinde bulunuldu.

“ENFLASYON HESAPLAMASINDA İNTERNET VERİLERİ SINIRLI AĞIRLIĞA SAHİP”

Ayrıca “web kazıma” yöntemiyle elde edilen verilerin TÜFE fiyat verileri içindeki payının sadece yüzde 5 düzeyinde olduğunun aktarıldığı açıklamada, enflasyon hesaplamasında internet verilerinin sınırlı ağırlığa sahip olduğunu belirtildi.

“TÜİK’İN FİYAT VERİLERİ DAHA KAPSAMLI”

Açıklamada, TÜİK’in, fiyat verilerini çok daha geniş kapsamlı olarak sahadan, barkod verilerinden ve çok farklı kaynaklardan topladığına dikkat çekilerek, şunlar kaydedildi:

İddia edildiğinin aksine, TÜİK web kazıma verilerini merkezi olarak, otomatik ve günlük olarak elde etmekte, bu verileri hiçbir şekilde manuel girişe açmamakta, bölge müdürlüklerine bu yönde talimat vermemekte ve yıl boyunca aynı ürünleri sabit web sitelerinden düzenli aralıklarla takip ederek, uluslararası standartlara uygun değerlendirmektedir. Bu nedenle söz konusu iddiaların gerçekle hiçbir ilgisi bulunmamaktadır.

“YASAL HAKLARIMIZI KULLANACAĞIZ”

Bu çerçevede, TÜFE herhangi bir kişi, makam ya da kurumun talep, talimat veya tahminine göre değil, alandan derlediği verilerden sahip olduğu bilimsel ve teknik özerklik ile bağımsız olarak hesaplamaktadır. Konu ile ilgili tüm yasal haklarımızı kullanacağımızı kamuoyunun bilgisine sunarız.