Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırılarının üzerinden üç yıl geçerken, ülkenin yeniden yapılanma sürecine dair kritik veriler içeren Dördüncü Hızlı Hasar ve İhtiyaç Değerlendirmesi raporu yayımlandı.
Dünya Bankası, Avrupa Birliği (AB), Birleşmiş Milletler (BM) ve Ukrayna hükümeti tarafından hazırlanan raporda, Ukrayna’nın savaş sonrası toparlanması ve yeniden inşası için önümüzdeki on yıl içinde yaklaşık 524 milyar dolar gerektiği belirtildi. Bu rakamın, Ukrayna’nın 2024 yılı için öngörülen nominal GSYİH’sinin yaklaşık 2,8 katına denk geldiği vurgulandı.
UKRAYNA’NIN YENİDEN İNŞASINDA BÜYÜK FİNANSMAN AÇIĞI
Raporda, Ukrayna hükümetinin uluslararası bağışçıların desteğiyle 2025 yılı için 7,37 milyar dolarlık bir bütçe ayırdığı, ancak mevcut ihtiyacın 9,96 milyar dolara ulaştığı ifade edildi. Öncelikli olarak konut, eğitim, sağlık, enerji, ulaştırma, su temini, sosyal koruma, mayın temizleme ve sivil güvenlik alanlarına yatırım yapılacağı belirtildi.
Savaşın yol açtığı tahribatın giderilmesi için sadece enkaz kaldırma ve yönetim çalışmalarının bile 13 milyar dolarlık bir maliyet oluşturduğu kaydedildi. Özel sektör yatırımlarının teşvik edilmesi gerektiğine dikkat çekilen raporda, Ukrayna’nın başarılı bir yeniden yapılanma sürecinden geçmesinin AB üyeliği ve uzun vadeli istikrarı açısından kritik öneme sahip olduğu vurgulandı.
SAVAŞIN BİLANÇOSU: 176 MİLYAR DOLARLIK DOĞRUDAN ZARAR
Raporda, 24 Şubat 2022 – 31 Aralık 2024 tarihleri arasındaki savaş hasarı analiz edildi. Buna göre, Ukrayna’daki doğrudan zarar 176 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, Şubat 2024’te yayımlanan önceki raporda belirtilen 152 milyar dolarlık zararın üzerine çıkarak önemli bir artış gösterdi.
Savaşın en çok etkilediği sektörler arasında konut, ulaştırma, enerji, ticaret, sanayi ve eğitim öne çıkarken, Ukrayna’daki toplam konut stokunun %13’ünün ya ağır hasar aldığı ya da tamamen yıkıldığı belirtildi. Bu durumun 2,5 milyondan fazla haneyi doğrudan etkilediği ifade edildi.
Özellikle enerji altyapısının büyük darbe aldığı belirtilen raporda, şubat 2023’ten bu yana enerji üretimi, iletimi ve bölgesel ısıtma sistemlerinde yüzde 70’lik ek bir hasar oluştuğu aktarıldı.
SEKTÖR BAZLI YENİDEN İNŞA MALİYETLERİ
Ukrayna’nın toparlanma sürecinde en büyük yatırım ihtiyacı 84 milyar dolarla konut sektöründe olacak. Bunu 78 milyar dolarla ulaştırma, 68 milyar dolarla enerji ve madencilik, 64 milyar dolarla ticaret ve sanayi, 55 milyar dolarla ise tarım sektörü takip ediyor.
Rapor, Ukrayna’nın savaş sonrası toparlanma sürecinde uluslararası desteğin hayati önem taşıdığını ve bu sürecin yalnızca ekonomik değil, siyasi ve sosyal dayanıklılığı artırmak açısından da kritik olduğunu vurguluyor.
Yavuz Yıldırım
Haber Müdürü
Kaynak: www.ensonhaber.com
