471 gün boyunca İsrail’in kanlı saldırılarında 46 binden fazla masumun can verdiği Gazze topraklarında beklenen umut tomurcuğu yeşerdi.
Katar, Mısır ve ABD’nin araya girmesiyle Doha’da gerçekleşen son ateşkes görüşmelerine İsrail ve Hamas şartlarda mutabık kaldı.
Başlangıçta TSİ 09.30’da yürürlüğe girmesi planlanan ateşkes, Hamas’ın serbest bırakılacak rehinelerin listesini geç iletmesi nedeniyle ertelendi.
Bu süreçte İsrail, Gazze’nin kuzeyine hava saldırıları düzenleyerek 14 kişinin ölümüne neden oldu.
Hamas’ın listeleri ulaştırmasının ardından ateşkes TSİ 12.15’te resmen yürürlüğe girdi.
İSRAİL ASKERLERİ ÇEKİLEYE BAŞLADI
Ateşkesin yürürlüğe girmesinin ardından İsrail güçleri de işgal altına aldıkları bölgeden çekilmeye başladı.
Filistin Haber Ajansı’nnın bildirdiğine göre İsrail askerleri, Refah kentinden ve Gazze’nin kuzeyinde bulunan birçok yerden çekilerek Phileadelphi Koridoru’na yöneldi.
İsrail’in çıktığı bölgelere Filistinli siviller girmeye başladı.
YARDIM TIRLARI GAZZE’YE GİRİŞ YAPTI
İsrail ordusu ayrıca, ateşkes ve esir takası anlaşmasına yer alan yardım şartının da gerekliliklerini yerine getirdi.
Ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girmesinin ardından, yardım tırları Mısır tarafındaki Refah Sınır Kapısı’ndan Gazze’ye giriş yapmaya başladı.
95 YARDIM TIRI KAPIDA BEKLİYORDU
Mısır’ın “El-Kahire el-İhbariye” kanalında yayınlanan haberde, Refah Sınır Kapısı’nda bekleyen insani yardım tırlarının Gazze Şeridi’ne giriş yapmaya başladığı ifade edildi.
Filistin kaynakları, Kerem Ebu Salim Sınır Kapısı’na ulaşan 95 tırın Gazze’ye giriş için ateşkesin yürürlüğe girmesini beklediğini aktarmıştı.
Birleşmiş Milletler Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’nın (UNRWA) 4 bin tır dolusu insani yardımının da Gazze Şeridi’ne girmek için hazır beklediği bildirilmişti.
ATEŞKESİN AŞAMALARI
İlk aşamada 19 Ocak’ta üç rehinenin serbest bırakılmasıyla işleme başlanacak.
Her hafta, kadınlara ve çocuklara odaklanılarak ek rehineler serbest bırakılacak. Bu aşamadaki son grup içinde uzun süreli tutsaklar arasında yer alan Avera Mengistu ve Hisham al-Sayed adlı kişileri içereceği ifade edildi.
ANLAŞMANIN ŞARTLARI
Anlaşma çerçevesinde serbest bırakılacak Filistinli tutukluların sayısının yaklaşık bin kişi olduğu ifade edildi.
Ancak bu kişilerden 200’ünün, “İsrailli kanı döktükleri” gerekçesiyle tahliye edilmemesi yönünde itirazlar yükseldi.
Ülke genelinde, bu 200 tutuklunun durumuna ilişkin tartışmalar devam ederken, Gazze’ye daha fazla insani yardım ulaştırılması ve İsrail askerlerinin stratejik noktalardan kademeli olarak çekilmesi, ateşkesin ek maddeleri arasında yer aldı.
Hamas ile İsrail arasındaki muhtemel anlaşma her biri 42 gün olan 3 aşamadan oluşuyor.
“İnsani aşama” olarak da anılan 42 günlük birinci aşama, İsrailli 33 esirin canlı veya ölü olarak teslim edilmesini içeriyor. Bu aşamada İsrail ordusu, Gazze Şeridi’nde girdiği çoğu bölgeden çekilecek.
Taslağa göre, anlaşmanın yürürlüğe girmesinin 7. gününde İsrailli esirlerin ilk grubu salıverilecek. İsrailli her esir askere karşı 30’u müebbet hapis cezasına çarptırılmış olmak üzere 50 Filistinli esir serbest kalacak.
İsrailli her yaşlı kadın ve erkek vatandaşa karşı ise Filistinli 30 esir serbest kalacak. Filistinli esirler kadın, çocuk veya hastalardan seçilebilecek.
Anlaşmanın yürürlüğe girmesinin 16. gününde başlayacak ikinci aşamada da Gazze’de tutulan İsrailli tüm esirlerin salıverilmesine dair kapsamlı bir anlaşma görüşmelerine geçilecek.
İkinci aşamanın içerdiği anlaşmalar, birinci aşamanın 5. haftasından önce belirlenmiş olacak. Anlaşmanın üçüncü ve son aşaması ise Gazze Şeridi’nin yeniden imarını içerecek.
ESİR TAKASLARI
Anlaşmanın ilk aşamasında İsrailli her sivil esire karşı Filistinli 30 esir serbest bırakılacak.
Birinci aşamada salıverilecek her İsrailli asker esire karşı ise 30’u müebbet hapis cezasına çarptırılmış toplam 50 Filistinli serbest kalacak.
Tel Aviv yönetimi, müebbet hapis cezasına çarptırılan Filistinli esirlerin salıverildikten sonra işgal altındaki Batı Şeria’da kalmasına karşı çıkıyor. Zira, 2011 yılındaki esir takasında serbest kalan Filistinli bazı esirler Gazze Şeridi veya yurt dışına gönderilmişti.
Anlaşmanın birinci aşamasında serbest kalacak Filistinli esirler, 2011 yılındaki esir takası anlaşması gereği serbest kalan ve İsrail tarafından tekrar tutuklanan 47 kişiyi de kapsıyor.
Taslağa göre, serbest kalacak Filistinli esirler yeniden tutuklanmayacak.
Esir takası anlaşma taslağına göre, Gazze Şeridi’nde tutulan 98 İsrailli esirin hepsi serbest kalacak.
Anlaşmanın ikinci aşamasında İsrailli askerler, üçüncü aşamada da ölmüş esirlerin cesetleri teslim edilecek.
İNSANİ YARDIM
Beklenen anlaşmanın yürürlüğe gireceği ilk günden itibaren Gazze Şeridi’ne günlük insani yardım yüklü 600 tırın girişine izin verilecek, 50’si yakıt yüklü olacak.
Anlaşmaya göre, günlük insani yardım yüklü 300 tır Gazze Şeridi’nin kuzeyine girecek. İnsani yardımların Gazze Şeridi’ne girişi ateşkes ve esir takası anlaşmasının 3 aşaması boyunca devam edecek.
Bu sürede Birleşmiş Milletler ve uluslararası örgütler, Gazze Şeridi’nde faaliyetlerini sürdürecekler.
DÖNÜŞ VE İMAR
Muhtemel anlaşmanın yürürlüğe gireceği ilk günden itibaren Filistinlilerin güneyden kuzeydeki evlerine dönmelerine izin verilecek. Ayrıca Gazze Şeridi’nin tüm bölgelerinde hareket özgürlüğü olacak.
Ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girmesinin ardından Gazze’de altyapının yeniden imarı, elektrik ve su şebekelerinin inşası için çalışmalar başlayacak.
Ayrıca İsrail bombardımanı sonucu yıkılan kentlerdeki enkazın kaldırılması için gerekli ekipmanların girişine izin verilecek.
Evlerini kaybeden vatandaşların konaklaması için Gazze Şeridi’ne en az 60 bin geçici karavanın girişine izin verilecek.
Hamas ile İsrail arasında Gazze Şeridi’nde sağlanacak ateşkes ve esir takası anlaşmasının garantör ülkeleri ise Katar, Mısır ve ABD olacak.
Kaynak: www.ensonhaber.com
